Βάφουμε αυγά

Ένας πολύ σημαντικός τομέας της πολιτιστικής μας κληρονομιάς είναι τα ήθη τα έθιμα και οι παραδόσεις του λαού μας.Τα ήθη είναι οι αντιλήψεις κάθε κοινωνίας ενώ τα έθιμα είναι οι πράξεις με τις οποίες εκφράζονται οι αντιλήψεις αυτές.Όταν τα έθιμα επαναλαμβάνονται από γενιά σε γενιά δημιουργούνται οι παραδόσεις.

Κάθε χρόνο με τα παιδιά την τελευταία εβδομάδα πριν τις διακοπές του Πάσχα θα θυμηθούμε ήθη και έθιμα του τόπου μας για το Πάσχα. Έτσι και φέτος μαζί με τα παιδιά βάψαμε αυγά.

Προτιμήσαμε μόνο το κόκκινο χρώμα μια και σύμφωνα με τη χριστιανική παράδοση το κόκκινο χρώμα συμβολίζει το αίμα του Χριστού.

Ο μύθος από την άλλη λέει:

Κάποια μέρα μετά την Ανάσταση του Κυρίου μας, η Μαρία η Μαγδαληνή πήγε στον Τιβέριο Καίσαρα και του ανακοίνωσε ότι αναστήθηκε ο Χριστός και όλα τα γεγονότα περί της Ανάστασής Του.
Εκείνη την ώρα, κάποιος κρατούσε δίπλα από τον Καίσαρα ένα καλάθι με αβγά. Ο Τιβέριος Καίσαρας, βέβαια, έδειξε απορημένος και είπε στη Μαγδαληνή ότι, εάν αυτό που λέει, είναι αλήθεια, τότε τα αβγά, από άσπρα που είναι, να γίνουν κόκκινα.
Ξαφνικά, τα αβγά έγιναν κόκκινα και ο Καίσαρας έμεινε άναυδος. Έτσι, κατά την παράδοση αυτή, τα αβγά βάφονται κόκκινα.

Το γεγονός αυτό καταγράφεται στο Ρωσικό Μοναστήρι της Αγίας Μαρίας της Μαγδαληνής που βρίσκεται στα Ιεροσόλυμα. Το συγκεκριμένο μοναστήρι χτίστηκε το 1885 από τον Ρώσο αυτοκράτορα Αλέξανδρο τον Γ’ και τους αδελφούς του εις μνήμη της μητέρας του, αυτοκράτειρας Μαρίας, και βρίσκεται στη Γεθσημανή.
Μέσα στον ναό του μοναστηριού και πάνω από το ιερό τέμπλο του ιερού βήματος υπάρχει μεγάλη τοιχογραφία, όπου παρουσιάζεται η Μαρία η Μαγδαληνή μπροστά στον Τιβέριο Καίσαρα και του χαρίζει ένα κόκκινο αβγό.
Η παράδοση θέλει τα αβγά που βάφονται κόκκινα τη Μ. Πέμπτη να διατηρούνται 40 ημέρες εκτός ψυγείου, χωρίς να παρουσιάσουν καμία αλλοίωση, αν δε τα «διαβάσει» ο παπάς. Ο μύθος τα θέλει να διατηρούνται για έναν ολόκληρο χρόνο.

Όπως κάθε μέρα έτσι και σήμερα βγήκαμε διάλειμμα. Κάποια παιδιά έρχονταν και έλεγαν :
- Εντοπίσαμε κάτι ίχνη.
Στην αρχή δεν καταλάβαμε τι εννοούσαν.
- Κυρία έχουμε εντοπίσει τα ίχνη από πατημασιές. Νομίζουμε πως εδώ υπάρχει κάποιος κλέφτης. Μήπως έχετε κάποιο μέτρο να μας δώσετε για να τις μετρήσουμε;
- Νομίζω ότι έχω. Πραγματικά στο συρτάρι υπήρχε μια μεζούρα. Την έδωσα και αμέσως έπιασαν δουλειά.
Τοποθετούν τη μεζούρα δίπλα (στην υποτιθέμενη για μας πατησιά) στην αληθινή γι αυτούς πατημασιά και μετρούν. Ανακοινώνουν :κυρία είναι 9 πόδια. Πλησιάζουν και μου δείχνουν με το δάκτυλο ακουμπισμένο στη μεζούρα. Παρατηρούν όμως πως έχει κι από την άλλη τη μεριά αριθμούς και ρωτούν με ποια μεριά πρέπει να μετρήσω; ( Αφού εξηγήσαμε απομακρύνονται και συνεχίζουν)
Μετά από λίγο πλησιάζουν και λένε βρήκαμε κι άλλα ίχνη αλλά αυτή τη φορά μετρήσαμε και βρήκαμε ότι είναι 15 ενώ πριν ήταν 20. Τι άραγε συνέβη; Μήπως οι κλέφτες είναι δύο;
- Θα μπορούσε να μην έχει ακουμπήσει όλη η πατούσα του κλέφτη και να άφησε το μισό αποτύπωμα;
- (Αφού πρώτα παίρνει ύφος σοβαρό και σκεπτικό απαντά) ίσως. (και πάλι απομακρύνονται περπατούν σκεπτικοί σκυφτοί και ψάχνουν.
- Τα ίχνη σταματούν εδώ και δείχνουν την πόρτα του κλασικού τμήματος. Μπορούμε να μπούμε και να ψάξουμε; ζητά την άδεια η  ομάδα των 8 περίπου ατόμων που έχουν εμπλακεί στο παιχνίδι.
- Βεβαίως και μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και χαρτιά, μολύβια για να αποτυπώσετε τα όσα έχουν συμβεί.
Είναι τόσο προσηλωμένα στο παιχνίδι τους, το ζουν, νιώθουν αγωνία για την εξέλιξη της ιστορίας.
- Θα φέρω το κινητό μου τηλέφωνο για να τα φωτογραφίσουμε.
- Μα αυτό είναι ψεύτικο χρειάζεται αληθινή κάμερα για να γίνει αυτό.
Περιμένω πως η επόμενη κίνησή τους θα είναι να μου ζητήσουν τη φωτογραφική μηχανή.
Μπαίνουν στην τάξη και συνεχίζουν αποτυπώνοντας με γραμμές τη διαδρομή που έκαναν στην αυλή για να ανακαλύψουν τα ίχνη. Δεν μπορούν να καταλήξουν αν ανήκουν σε μεγάλο άνθρωπο σε παιδί ή σε ήρωα παραμυθιού.
Ένα συναρπαστικό ταξίδι που ξεκίνησε από κάτι πολύ απλό αλλά εξελίχθηκε σε έρευνα για τα παιδιά που συμμετείχαν. Ελπίζω να σας μετέφερα στο κλίμα που επικρατούσε στην αυλή από τη συγκεκριμένη ομάδα των παιδιών.

Απολαύστε το "Μοιρολόι του Λαζάρου" .
 Την Πέμπτη 2/4/2015 μαζί με τα παιδιά θα γυρίσουμε στο χωριό και θα τραγουδάμε το Μοιρολόι θυμίζοντας σε όλου μας πως πλησιάζει το Σάββατο του Λαζάρου και το Πάσχα.

Πόσο μα πόσο όμορφα τραγουδούν με τη συνοδεία του αρμόνιου. Ένα τραγούδι που το ξεκινήσαμε για πρώτη φορά εχθές.

Τα παιδιά σήμερα ενθουσιασμένα αποφάσισαν να ανοίξουν ένα γυμναστήριο στη γωνιά της συζήτησης. Αρχικά συμμετείχαν 2-3 παιδάκια αλλά στη συνέχεια όλα τα αγόρια βρέθηκαν να συμμετέχουν στο παιχνίδι. Παρακολουθούσα από μακριά και θαύμαζα τον τρόπο που έχτιζαν τους κανόνες του παιχνιδιού τους. Μοίρασαν ρόλους. Ένας από τα παιδιά ήταν ο προπονητής και τα υπόλοιπα τα παιδιά που θα έπρεπε να κάνουν ότι πει ο προπονητής. 

Για να ξέρουν πόσοι συμμετέχουν στο παιχνίδι δημιούργησαν μία λίστα με τα ονόματα των παιδιών. Τα παιδιά έπαιρναν την καρτέλα τους από τον πίνακα και την πήγαιναν στον προπονητή ο οποίος είχε αναλάβει και το ρόλο του γραφέα.

Στην πορεία διαπίστωσαν πως επειδή ήταν πολλοί δε χωρούσαν όλοι να κάνουν ταυτόχρονα γυμναστική και πρότειναν τρόπους κλήρωσης για να ξέρουν ποιος θα κάνει πρώτος, δεύτερος , τρίτος κ.λ.π γυμναστική. Πρότειναν να τα σκάσουν με λάχνισμα. Κατά την εφαρμογή παρατήρησαν πως χάνουν πολύ χρόνο.Πρότειναν να κάνουν κλήρωση αλλά δεν είχαν καρτέλες. 

Το επόμενο βήμα ήταν να δημιουργήσουν τις δικές τους καρτέλες και να βρουν ένα κουτί για να κάνουν κλήρωση. Το κάθε παιδί έφτιαξε τη δική του καρτέλα και αφού την τοποθέτησαν στο κουτί που μου ζήτησαν άρχισαν την κλήρωση και την ανάρτηση των καρτελών με τη σειρά που κληρώνονταν στον πίνακα. 

Στη συνέχεια ο προπονητής ζητούσε από τα παιδιά να κάνουν κοιλιακούς ή πους- απ . Κάθε προσπάθεια των παιδιών επιβραβευόταν από τον προπονητή με τέτοιο τρόπο που τους έκανε να προσπαθούν ακόμα περισσότερο. 

Ο προπονητής κρατούσε και σημειώσεις και έβαζε και βαθμολογία όπου το άριστα ήταν το 10.

Μπράβο στα παιδιά μας για το πολύ όμορφο ομαδικό παιχνίδι που ανέπτυξαν. Με έκαναν να νιώθω περήφανη για τον τρόπο με τον οποίον δημιούργησαν και διαχειρίστηκαν  το όλο τους παιχνίδι.

ΜΠΡΑΒΟ ΤΟΥΣ

( Οι φωτογραφίες από τη στιγμή που αποφάσισαν να κάνουν κλήρωση. Κάθε παιδί έφτιαχνε τη δική του καρτέλα)

Αγαπημένες ασχολίες των παιδιών που έχουν επιτυχία όταν συνεργάζονται.

Γνωρίζω το ανθρώπινο σώμα

A

Τα παιδιά παρατηρούν το πρόπλασμα του ανθρώπινου σώματος.

Παρατηρούν, συνομιλούν, αγγίζουν και προσπαθούν να καταλάβουν. Οι ερωτήσεις τους πολλές.

Αποφασίσαμε να ασχοληθούμε με τα όργανα που έχουμε στο κεφάλι μας.  

Στο κεφάλι μας υπάρχουν δύο μάτια, δύο αφτιά, ένα στόμα, μία μύτη. Είναι πολύ σκληρό γιατί έχει μέσα το μυαλό μας. Ανοίγουμε το κεφάλι και παρατηρούμε τον εγκέφαλο πως είναι. Κάποια παιδιά αηδιάζουν. Δεν μπορούν να διανοηθούν πως αυτό το μικρό κομμάτι του κεφαλιού μας είναι υπεύθυνο για όλες τις λειτουργίες.

Ασχολούμαστε με την ακοή την όραση τη γεύση την όσφρηση και την αφή.

Τα μάτια μας κλειστά και τα παιδιά προσπαθούν να αναγνωρίσουν το φίλο τους ακούγοντας τη φωνή του ή αγγίζοντάς τον. Κρατούν αντικείμενα στο χέρι και μέσα από την αφή προσπαθούν να αναγνωρίσουν το αντικείμενο. Παίζουμε παιχνίδια με μουσικά όργανα και αναγνωρίζουμε από τον ήχο τους το όνομά τους. Προσδιορίζουμε από που έρχεται ο ήχος. Εμπιστευόμαστε τη γεύση μας και αναγνωρίζουμε τι τρώμε αλλά και τη γεύση που έχει.

Tα παιχνίδια ενθουσιάζουν τα παιδιά..

Ελεύθερες δραστηριότητες

Κατά τη διάρκεια των ελεύθερων δραστηριοτήτων στο Νηπιαγωγείο τα παιδιά δημιουργούν παίζοντας είτε μόνα τους είτε με φίλους.

Έθιμο του Μάρτη

Καλό μήνα 

Μάρτης αποκαλείται έθιμο στο οποίο ένα βραχιολάκι που αποτελείται από ένα κόκκινο και ένα άσπρο σχοινάκι ή κλωστές που έχουν στριφτεί / πλεχτεί και το οποίο φοριέται την 1η Μαρτίου στην Ελλάδα, την Βουλγαρία (εκεί αποκαλείταιΜαρτενίτσα), τη Ρουμανία, την ΠΓΔΜ και τη Μολδαβία.

Από τη 1η ως τις 31 του Μάρτη, συνηθίζεται να φοριέται στον καρπό του χεριού ένα βραχιολάκι, φτιαγμένο από στριμμένη άσπρη και κόκκινη κλωστή, τον «Μάρτη» ή «Μαρτιά». Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, ο «Μάρτης» φοριέται κυρίως από τα παιδιά για να προστατεύει τα πρόσωπά του από τον πρώτο ήλιο της Άνοιξης, για να μην καούν.

Ο "Μάρτης" φτιάχνεται την τελευταία ημέρα του Φεβρουαρίου και φοριέται είτε σαν δαχτυλίδι στα δάχτυλα, είτε στον καρπό του χεριού σαν βραχιόλι. Καμμιά φορά φοριέται ακόμα και στο μεγάλο δάχτυλο του ποδιού, ώστε να μην σκοντάφτει ο κατοχός του.

"Μάρτη" δεν φορούσαν μόνο οι άνθρωποι. Σε κάποιες περιοχές της χώρας κρεμούσαν την κλωστή όλη τη νύχτα στα κλαδιά μιας τριανταφυλλιάς για να χαρίσουν ανθοφορία, ενώ σε άλλες περιοχές την έβαζαν γύρω από τις στάμνες για να προστατέψουν το νερό από τον ήλιο και να το διατηρήσουν κρύο. Σε άλλες περιοχές το φορούσαν μέχρι να φανούν τα πρώτα χελιδόνια, οπότε και το άφηναν πάνω σε τριανταφυλλιές, ώστε να τον πάρουν τα πουλιά για να χτίσουν τη φωλιά τους. Αλλού πάλι το φορούν ως την Ανάσταση, οπότε και το δένουν στις λαμπάδες της Λαμπρής για να καεί μαζί του.

Ο «Μάρτης» ή «Μαρτιά» είναι ένα παμπάλαιο έθιμο εξαπλωμένο σε όλα τα βαλκάνια, λόγω της υιοθέτησής του από τους Βυζαντινούς, οι οποίοι και το διατήρησαν. Πιστεύεται ότι έχει τις ρίζες του στην Αρχαία Ελλάδα, και συγκεκριμένα στα Ελευσίνια Μυστήρια, επειδή οι μύστες των Ελευσίνιων Μυστηρίων συνήθιζαν να δένουν μια κλωστή, την «Κρόκη», στο δεξί τους χέρι και το αριστερό τους πόδι.

Κατά τις ηλιόλουστες ημέρες του Μαρτίου που ακολουθούσαν τα κρύα του χειμώνα, τα παιδιά έβγαιναν από τα σπίτια και έπεζαν έξω στις αυλές. Οι μητέρες, για να τα προφυλάξουν από τις ακτίνες του μαρτιάτικου ήλιου που θεωρούνται επικίνδυνες, έφτιαχναν και φορούσαν στο χέρι ή στο πόδι των παιδιών τον "Μάρτη", ένα κορδόνι από λευκό και κόκκινο νήμα.
Ο ήλιος το μάρτιο συνήθως καίει και μαυρίζει τα πρόσωπα των παιδιών: “Του Μάρτη ο ήλιος βάφει και πέντε δεν ξεβάφει”. Η μαυρίλα όμως σήμαινε και ασχήμια, προπάντων για τα κορίτσια που η παράδοση τα ήθελε άσπρα και ροδομάγουλα:  «Ο πόχει κόρη ακριβή, το Μάρτη ο ήλιος μη την ιδεί». Για να αποτρέψουν την επίδραση του ήλιου λοιπόν, έφτιαχναν και φορούσαν τον «μάρτη», ώστε να προστατεύσει τα πρόσωπα των παιδιών από τον ήλιο και να μην καούν. Όταν τον έβγαζαν τον κρεμούσαν σε τριανταφυλλιές, ώστε να γίνουν τα μάγουλά τους κόκκινα σαν τριαντάφυλλα.

Ο "Μάρτης" ουσιαστικά αποτελείται από δύο κλωστές, άσπρη και μία κόκκινη, στριμένες μεταξύ τους, που συμβόλιζαν την αγνότητα και τα χαρά. Σε κάποιες παραδόσεις αναφέρεται και μία χρυσή κλωστή ώστε να συμβολίζεται και η αφθονία.

Συνηθίζεται να φοριέται μέχρι το τέλος του μήνα. Σε ορισμένες περιοχές το μαρτιάτικο βραχιολάκι θεωρείται ιερό από τη λαϊκή παράδοση που δεν είναι πρέπον να πεταχτεί. Για αυτό το φορούσαν μέχρι το Πάσχα και το έδενα στην Αναστάσιμη λαμπάδα για να καεί. Σε άλλες περιοχές έκαιγαν το  βραχιολάκι στις φωτιές που άναβαν για να κάψουν τον Ιούδα.

Η πιο διαδεδομένη όμως αντίληψη φέρει το "Μάρτη" να φοριέται μέχρι να εμφανιστούν τα πρώτα χελιδόνια. Τότε έβγαζαν το Μάρτη και τον αφήναν σε κλαδιά για να τον πάρουν τα πουλιά και να το χρησιμοποιήσουν στην κατασκευή της φωλιάς τους.

Σε ορισμένες περιοχές της Βουλγαρίας, οι κάτοικοι τοποθετούν έξω από τα σπίτια τους ένα κομμάτι κόκκινου υφάσματος για να μην τους «κάψει η γιαγιά Μάρτα» (Μπάμπα Μάρτα, στα βουλγαρικά), που είναι η θηλυκή προσωποποίηση του μήνα Μάρτη. Η Μαρτενίτσα λειτουργεί στη συνείδηση του βουλγαρικού λαού ως φυλαχτό, το οποίο μάλιστα είθισται να προσφέρεται ως δώρο μεταξύ των μελών της οικογένειας, συνοδευόμενο από ευχές για υγεία και ευημερία. Το ασπροκόκκινο στολίδι της 1ης του Μάρτη φέρει στα ρουμανικά την ονομασία Μαρτιζόρ. Η κόκκινη κλωστή συμβολίζει την αγάπη για το ωραίο και η άσπρη την αγνότητα του φυτού χιονόφιλος, που ανθίζει τον Μάρτιο και είναι στενά συνδεδεμένο με αρκετά έθιμα και παραδόσεις της Ρουμανίας. Σύμφωνα με την μυθολογία, ο Θεός - Ήλιος μεταμορφώθηκε σε νεαρό άνδρα και κατέβηκε στη Γη για να πάρει μέρος σε μια γιορτή. Τον απήγαγε, όμως, ένας δράκος, με αποτέλεσμα να χαθεί και να βυθιστεί ο κόσμος στο σκοτάδι. Μια ημέρα ένας νεαρός, μαζί με τους συντρόφους του σκότωσε τον δράκο και απελευθέρωσε τον Ήλιο, φέροντας την άνοιξη. Ο νεαρός έχασε τη ζωή του και το αίμα του -λέει ο μύθος- έβαψε κόκκινο το χιόνι. Από τότε, συνηθίζεται την 1η του Μάρτη όλοι οι νεαροί να πλέκουν το «Μαρτισόρ», με κόκκινη κλωστή που συμβολίζει το αίμα του νεαρού άνδρα και την αγάπη προς τη θυσία και άσπρη που συμβολίζει την αγνότητα.

Το έθιμο του Μάρτη γιορτάζεται ίδιο και απαράλλαχτο στα Σκόπια με την ονομασία Μάρτινκα και στην Αλβανία ως Βερόρε. Οι κάτοικοι των δυο γειτονικών μας χωρών φορούν βραχιόλια από κόκκινη και άσπρη κλωστή για να μην τους «πιάσει» ο ήλιος, τα οποία και βγάζουν στα τέλη του μήνα ή όταν δουν το πρώτο χελιδόνι. Άλλοι πάλι, δένουν τον Μάρτη σε κάποιο καρποφόρο δέντρο, ώστε να του χαρίσουν ανθοφορία, ενώ μερικοί τον τοποθετούν κάτω από μια πέτρα κι αν την επόμενη ημέρα βρουν δίπλα της ένα σκουλήκι, σημαίνει ότι η υπόλοιπη χρονιά θα είναι πολύ καλή.