Πως αντιλαμβάνονται τα νήπια το χρόνο

Πόσες και πόσες φορές δεν προσπαθήσαμε να μάθουμε στα παιδιά μας χρονικές έννοιες ( αύριο - χθες, πριν - μετά, ύστερα κ.λ.π) και παρόλα αυτά συνεχίζουν να τις μπερδεύουν. Ας ρίξουμε μια ματιά στο πως τα παιδιά αντιλαμβάνονται το χρόνο.
Αφορμή στάθηκε το παραμύθι η κυρά - καλή και οι 12 μήνες.Ξεκίνησα το παραμύθι χωρίς να διαβάσω τον τίτλο αλλά και χωρίς να δείξω εικόνες. Ανάμεσα στα πρόσωπα του παραμυθιού ένας γέροντας.
Στην ερώτηση:Πώς τον φαντάζεστε τον γέρο αυτόν; περιγράφουν ένα πολύ γέρο με άσπρα μαλλιά και γένια δ.λ.δ τον Άι Βασίλη.
- Αν ήταν ο Αι - Βασίλης δε θα τον αναγνώριζε η κυρά - καλή;

• Ναι γιατί ο Άι Βασίλης φορά κόκκινα ρούχα.

- Άρα ποιος να ήταν αυτός ο γέροντας; Γνωρίζουμε κάποιον άλλον που να είναι ασπρομάλλης με γενειάδα και να έχει και δώδεκα παλληκάρια μαζί του;

• Α! είναι ο γέρο- χρόνος και οι 12 μήνες.

Αυτή ήταν και η αφορμή για να τεθεί το ερώτημα : "Τί είναι ο χρόνος και πώς τον καταλαβαίνουμε:"

• Ο χρόνος γυρίζει
• Ο χρόνος αλλάζει. Ήταν 2016 και έγινε 2017
• Ναι αλλάζει δηλαδή αλλάζουν οι μήνες
• Αλλάζουν οι εποχές
• Αλλάζει ο καιρός
• Ο χρόνος  είναι η ώρα
• Τον χρόνο τον μετράμε

Μελετώντας λοιπόν την έννοια του χρόνου ασχοληθήκαμε πρώτα με τις εποχές, τα χαρακτηριστικά τους, τη γραφή των ονομάτων τους. Παίξαμε παιχνίδι χρονικής διαδοχής βάζοντας  τις εποχές σε σειρά. Συνδέσαμε τη λέξη με την αντίστοιχη εικόνα εικόνα ( παιχνίδι αντιστοίχιση εικόνας - λέξης)
Το ίδιο παιχνίδι για τα νήπια αλλά με μεγαλύτερο βαθμό δυσκολίας μιας και αναγνωρίζουν τις φωνές των γραμμάτων ή βρίσκονται στο στάδιο της ανάγνωσης. Τα νήπια έπρεπε να αιτιολογήσουν την επιλογή της καρτέλας με το όνομα μίας εποχής.
- Γιατί έβαλες αυτή τη λέξη κάτω από αυτή την εικόνα;

• Γιατί τη διάβασα
• Γιατί το πρώτο  γράμμα της λέξης είναι χ και από αυτό αρχίζει ο χειμώνας.

Κατέληξαν πως οι εποχές γυρίζουν γύρω - γύρω όπως γυρίζει η ρόδα.
Μελετήσαμε τις εποχές μέσα από πίνακα του Γιάννη Τσαρούχη "οι 4 εποχές"

- Τι είναι αυτό που είδατε;

• Εικόνα
• Φωτογραφία
• πορτραίτο
• μια εικόνα από αυτές που βάζουμε στον τοίχο
• κορνίζα

Με τι φτιάχθηκε;

• Μπογιές και χαρτί
• μαρκαδόρους
• κάρβουνο
• ξυλομπογιές

Με όλα αυτά που προτείνατε τι φτιάχνουμε;

• Ζωγραφιές

Ποιος τις φτιάχνει;

• Ο καλλιτέχνης
• Ο ζωγράφος

Τι βλέπετε στον πίνακα;

• Υπάρχουν 4 άνθρωποι, 2 γυναίκες και 2 άντρες. Είναι νέοι και έχουν φαγητά
• Η μία γυναίκα φορά γαλάζιο φόρεμα και κρατά λουλούδι. Πάνω της κρέμεται ένα  λουλουδένιο στεφάνι, μπροστά έχει κεράσια, βερίκοκα, ροδάκινα
• Ο 1ος άντρας φορά άσπρο παντελόνι και από πάνω είναι γυμνός. Στο κεφάλι έχει στεφάνι από λουλούδια και κρατά κάτι σαν μαχαίρι, πριόνι, γάντζο; Είναι μαχαίρι που κόβει χορτάρια, έχει και ο μπαμπάς μου ένα. Μπροστά του έχει ένα καρπούζι και ένα πεπόνι
• Η 2η γυναίκα φορά ένα κίτρινο - καφέ φόρεμα και μαύρη μαντήλα. Έχει μπροστά της σταφύλια.
• Ο 2ος άντρας φορά παλτό σκούρο πράσινο και μπροστά του έχει πορτοκάλια.

΄Αραγε ποιοι είναι αυτοί οι άνθρωποι; Ποιοι μας φέρνουν όλα αυτά που είδαμε στην εικόνα;

• Οι εποχές
• Η 1η γυναίκα είναι η άνοιξη που μας φέρνει λουλούδια και κεράσια
• Ο 1ος άντρας είναι το καλοκαίρι γιατί είναι γυμνός επειδή κάνει ζέστη και θα πάει στη θάλασσα. έχει και το καρπούζι
• Η 2η γυναίκα είναι το φθινόπωρο έχει κίτρινο καφέ φόρεμα όπως το χρώμα των φύλλων που πέφτουν από τα δέντρα και έχει και σταφύλια
• Ο 2ος άντρας είναι ο χειμώνας γιατί φορά παλτό επειδή κάνει κρύο και έχει και πορτοκάλια

Τι τίλο θα δίνατε σε αυτόν τον πίνακα;

• Ο πίνακας με τις εποχές
• Ο πίνακας με τα φαγητά
• Οι εποχές φέρνουν τα προϊόντα τους.

Οι ονομασίες που διάλεξαν τα παιδιά πλησιάζουν πάρα πολύ τον τίτλο που έδωσε ο Γιάννης Τσαρούχης στον πίνακά του.

Μουσική δραστηριότητα σε σχέση με το χρόνο

Τα παιδιά ρώτησαν όταν είδαν πως εγώ κατεβάζω τα μουσικά όργανα και άρχισαν να ρωτούν αν έχει σχέση με το χρόνο αυτό που θα παίξουμε.Εσείς θα μου πείτε αν αυτά που θα γράψω έχουν σχέση με το χρόνο. Στον πίνακα λοιπόν σημειώνω αξίες μουσικές τετάρτου και ογδόου.
Από το μουσικό μας κουτί βγαίνουν 3 ζευγάρια πιατίνια.

Τα παιδιά καθώς έγραφα διάβαζαν τα τα τα σ, τα τα σ τα, τα σ τα τα , τι-τι τι-τι τα σ και τι-τι τι-τι τι-τι τι-τι. Όταν άρχισαν να χτυπούν τις ρυθμικές αξίες παρατήρησαν ότι εγώ μετρούσα μέχρι το 4 ανεξάρτητα από το μοτίβο που τους ζητούσα να χτυπήσουν. Κυρία κρατάς χρόνο με το πόδι σου αλλά χτυπάς πάλι μόνο 4 κι όμως παίζεις 8 τι. Άρα παιδιά τι νομίζετε ο χρόνος έχει σχέση με τη μουσική;

Ναι γιατί άλλα παίζονται αργά απαντούν και άλλα γρήγορα .

Το παιχνίδι  στη συνέχεια άλλαξε αφού όλα τα παιδιά είχαν δοκιμάσει.

Τώρα έπρεπε να ακούν και να μπορούν να μου πουν ποιο ακριβώς μοτίβο έπαιζα. Αυτός που θα το έβρισκε θα συνέχιζε στη θέση μου και η εναλλαγή αυτή θα γινόταν μέχρι να περάσουν όλα τα παιδιά από τη θέση της δασκάλας.

Μπράβο σας παιδιά τα πήγατε περίφημα.

Χρόνος

Πηγαίνοντας το πρωί στο σχολείο έγραψα στον πίνακα τη λέξη χρόνος. Κάποια παιδιά ήρθαν και ρώτησαν:
Κυρία γιατί έγραψες τη λέξη χρόνος στον πίνακα;
Εσείς σκεφτείτε τι μπορεί να σημαίνει ο χρόνος και όταν καθίσουμε στην παρεούλα θα το συζητήσουμε.
Συνέχισαν το παιχνίδι στις γωνιές και όταν μαζευτήκαμε στην παρεούλα ρώτησα τα παιδιά:
Έχετε ακούσει ποτέ τη λέξη χρόνος;
Ναι κυρία εγώ την άκουσα στην τηλεόραση την ημέρα που περιμέναμε να έρθει ο Άγιος Βασίλης. Κλείσαμε τα φώτα και μετά από λίγο στην τηλεόραση είπαν και ο χρόνος μετρά αντίστροφα 10, 9 .............1 και καλή χρονιά.
Ο χρόνος κυρία αλλάζει.
Το χρόνο τον μετράμε.
δηλαδή πως τον μετράμε;
Ο μπαμπάς μου κυρία τον μετράει με το μέτρο. 'Οχι με το μέτρο μετράμε πόσο ψηλό είναι κάτι ή μακρύ ή χοντρό (τα παιδιά ταυτόχρονα έδειχναν με τα χέρια τους.)
Εγώ κυρία το πρωί έρχομαι στο σχολείο το μεσημέρι πάω σπίτι και το βράδυ κοιμάμαι.
Πολύ ωραία το χρόνο τον μετράμε και με τις λέξεις που είπες πρωί μεσημέρι βράδυ.
Τον μετράμε και με το ρολόι συμπληρώνει κάποιο άλλο. Σε έχουμε δει που κοιτάς το ρολόι σου και λες τώρα μαζεύουμε, ήρθε η ώρα για να φάμε............
Χρόνος είναι γίνεται γέρος και μετά νέος και φέρνει και τον Άγιο Βασίλη.
Παρακολουθήσαμε ένα μικρό video με την κυρά καλή και την κυρά κακή.

Μετά από αυτό συμπλήρωσαν πως το χρόνο τον μετράμε και με τους μήνες. ( Εδώ κάναμε ένα μικρό διάλειμμα για να επεξεργαστούμε το παραμύθι. Ερωτήσεις που τέθηκαν στα παιδιά για να απαντήσουν

• Ποιοι ήταν οι ήρωες του παραμυθιού;
• Γιατί τη μία την έλεγαν καλή και την άλλη κακή;
• Ποια πράγματα έκαναν ίδια η κυρά καλή και κυρά κακή;
• Πώς αντάμειψαν οι μήνες τις δύο γιαγιάδες;
• Σε τι διέφεραν η μία κυρά από την άλλη;
• Γιατί ο γέρο χρόνος έδωσε στη μία σακούλι με χρήματα και στην άλλη σακούλι με φίδια σκορπιούς κ.λ.π;)

Στη συνέχεια ασχοληθήκαμε με τους μήνες. Τους απαριθμήσαμε και μελετήσαμε τα ονόματά τους αλλά και το χαρακτηριστικό του κάθε μήνα.

Τα παιδιά κατόπιν κλήθηκαν να βάλουν τις εικόνες δίπλα σε κάθε μήνα. Όταν διαπίστωναν ότι κάτι δεν είχαν τοποθετήσει σωστά διαμαρτύρονταν και έλεγαν ότι δεν είναι εκεί η θέση του και τη διόρθωναν μόνα τους.

18/1/2017

Τα παιδιά θέλησαν και σήμερα να παίξουμε το παιχνίδι των μηνών. Μόνο που τώρα το παίξαμε με ένα διαφορετικό τρόπο από την προηγούμενη φορά. Αυτή τη φορά έπρεπε να τοποθετήσουν το όνομα του μήνα δίπλα στην ημερομηνία. Ανάλογα με το επίπεδο κατάκτησης  των γραμμάτων στο οποίο βρίσκονται τα παιδιά είναι και η εντολή την οποία έπρεπε να εκτελέσουν. Όλα τα νήπια αναγνωρίζουν τις φωνές των γραμμάτων. Τα περισσότερα από αυτά βρίσκονται και σε διαφορετικό στάδιο κατάκτησης της ικανότητας ανάγνωσης. Τα παιδιά που μπορούν να διαβάζουν δεν μπορούσαν να πάνε στον πίνακα αναφοράς των μηνών. 

Τα προνήπια δουλεύουν ψάχνοντας στον πίνακα αναφοράς των μηνών. 

Οι μήνες του χρόνου
Ιανουάριος
Φεβρουάριος
Μάρτιος
Απρίλιος
Μάιος
Ιούνιος
Ιούλιος
Αύγουστος
Σεπτέμβριος
Οκτώβριος
Νοέμβριος
Δεκέμβριος

19/1/2017

Θέλοντας να κατανοήσουν τα παιδιά ότι υπάρχει μία συγκεκριμένη σειρά διαδοχής των μηνών στο παιχνίδι σήμερα προσθέσαμε και τους αριθμούς που δηλώνουν τη σειρά του καθενός. Ισχύουν τα όσα αναφέρθηκαν στην προηγούμενη μέρα μόνο που τώρα οι μήνες έπρεπε να μπουν δίπλα σε ένα συγκεκριμένο αριθμό. Όλα τα παιδιά για να βρουν τον αριθμό του κάθε μήνα χρησιμοποίησαν τον πίνακα αναφοράς.

Οι πρώτε εντυπώσεις των παιδιών ήταν ότι τώρα το παιχνίδι έγινε πάρα πολύ δύσκολο και ότι δεν θα μπορούσαν να τα καταφέρουν. Την κατάσταση όμως έσωσε ένα από τα παιδιά που απευθυνόμενο σε όλα τα υπόλοιπα είπε: "δεν υπάρχει δύσκολο. Υπάρχει το προσπαθώ και σιγά σιγά βρίσκω τη λύση"

Αυτή η κουβέντα ήταν αρκετή για να βάλουν τα παιδιά τα δυνατά τους και να αρχίσουν να δουλεύουν με κέφι.

20/1/2017
Το χρόνο μπορούμε να τον μετρήσουμε και με τις εποχές είχαν προτείνει τα παιδιά. Μιλήσαμε λοιπόν για τις εποχές. Κυρία ποια εποχή είναι πρώτη;
Εσείς παιδιά τι λέτε ;
Κάποιο παιδάκι πήγε στον πίνακα αναφοράς των μηνών και είπε: ο χειμώνας είναι η πρώτη εποχή γιατί είναι πρώτος ο Ιανουάριος.
Κυρία εγώ δε ρώτησα όμως για τους μήνες ρώτησα για τις εποχές.
Όμως τώρα δε βρισκόμαστε στο χειμώνα και ταυτόχρονα στον Ιανουάριο;
Ναι αλλά εγώ θέλω τις εποχές χωρίς τους μήνες 
Έτσι λοιπόν αρχίσαμε να αλλάζουμε θέσεις στις καρτέλες των εποχών βάζοντας κάθε φορά και μία διαφορετική εποχή 1η. Τα παιδιά λοιπόν παρατήρησαν ότι οι εποχές δεν άλλαζαν σειρά και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι απλώς γυρίζουν γύρω γύρω.
Πόσους μήνες έχει κάθε εποχή κυρία;
Πόσοι είπαμε ότι είναι όλοι οι μήνες;
12
Νομίζετε ότι κάποια εποχή μπορεί να έχει περισσότερα παιδιά από κάποια άλλη;
Όχι απαντούν. Όσα έχει η μία πρέπει να έχει και η άλλη.
(Μπήκαμε λοιπόν στη διαδικασία να μοιράσουν τα 12 χαρτάκια στις 4 εποχές και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι θα έχει από 3 παιδιά. )
Με τη βοήθεια του πίνακα αναφοράς των μηνών έβαλαν και τους μήνες που έπρεπε κάτω από την κάθε εποχή)

23/1/2017
Θυμηθήκαμε τι είχαμε πει τις προηγούμενες ημέρες σχετικά με το χρόνο.
Καταγράψαμε τα ονόματα των εποχών στον πίνακα 

Τα παιδιά του τμήματος 1                                                      Τα παιδιά του τμήματος 2 
κατέγραψαν τις εποχές.                                                          κατέγραψαν τις εποχές

 και ρώτησα τα παιδιά: 

Πώς νομίζετε ότι δημιουργούνται οι εποχές;
Με το κρύο και τη ζέστη
Τι συμβαίνει όμως και μία φορά κάνει κρύο την άλλη ζέστη ............
Καμιά απάντηση από τα παιδιά
Παρακολουθήσαμε ένα πολύ μικρό video

Tα παιδιά πολύ γρήγορα κατάλαβαν ότι αυτή είναι η γη και ο ήλιος.  

Λοιπόν παιδιά γιατί άλλοτε έχουμε ζέστη και άλλοτε κρύο;

Κάποιες φορές πηγαίνουμε κοντά στον ήλιο και κάποιες απομακρυνόμαστε.

25/1/2017

Στα παιδιά μετά την παρουσίαση του παραπάνω video δημιουργήθηκε η απορία για το πως σχηματίζεται η ημέρα και συγκεκριμένα πως είναι δυνατόν κάπου να έχουμε μέρα και αλλού να έχουμε νύχτα.

Σήμερα λοιπόν προσπαθήσαμε να λύσουμε αυτή τους την απορία. Στη διάθεσή μας είχαμε την υδρόγειο από το δημοτικό και έναν φακό.

Παρουσιάζοντας στα παιδιά την υδρόγειο τους δημιουργήθηκε αρχικά η απορία σχετικά με τον τόπο διαμονής μας. Στη συνέχεια ρώτησαν για το μπλε χρώμα που υπήρχε πάνω στη σφαίρα. Κάποιο παιδάκι είπε είναι κυρία σαν το χάρτη που είχαμε πέρυσι στη γιορτή μας, μόνο που αυτός δείχνει όλα όσα υπάρχουν στη γη μας.

 Ένα παιδί κρατά το φακό και συμφωνούμε ότι αυτός θα έχει τη θέση του ήλιου και ένα άλλο θα κινεί τη γη σιγά σιγά μια και η γη κινείται γύρω από τον εαυτό της.
Το παιδί φωτίζει τη γη και αυτή καθώς γυρίζει αλλάζει κάθε φορά και το μέρος που φωτίζεται.    

Κάθε φορά που ένα μέρος της γης φωτιζόταν τα παιδιά έλεγαν πω εδώ έχει μέρα. Όταν τους ζητούσαν να μου δείξουν που υπάρχει νύχτα έδειχναν το πίσω μέρος της σφαίρας.Παρατήρησαν επίσης ότι στο μέρος που έπεφτε το φως δημιουργούσε και  σκιά .
Αυτό το παρατηρήσαμε για αρκετή ώρα και τα παιδιά έφτασαν στο συμπέρασμα πως όποιο μέρος φωτίζεται από τον ήλιο έχει μέρα ενώ όποιο δε φωτίζεται υπάρχει νύκτα. Επίσης παρατήρησαν πως η μέρα έρχεται και τη θέση της παίρνει η νύκτα και ότι αυτό δε σταματά ποτέ. Θέλοντας λοιπόν να διαπιστώσω αν μπορούν να κατανοήσουν ότι η δημιουργία της ημέρα και της νύκτας οφείλεται στην κίνησή της ρώτησα τα παιδιά: τι νομίζετε ότι θα συμβεί αν η γη μας πάψει να κινείται; Τότε κα από μπροστά θα υπάρχει μόνο μέρα και από πίσω θα υπάρχει μόνο νύκτα.
Κατόπιν μοίρασα στα παιδιά από ένα μικρό λευκό χαρτάκι και μοιράστηκαν σε δύο ομάδες, αγόρια κορίτσια.Ζήτησα από τα αγόρια να ζωγραφίσουν ήλιους και από τα κορίτσια να ζωγραφίσουν φεγγάρια.

          

Τα παιδιά παρατήρησαν πως κάποια στιγμή η σειρά χάλασε και μπήκαν 3 φεγγάρια συνεχόμενα(το κόκκινο το μπλε και ο κύκλος ο κίτρινος χωρίς ακτίνες είναι φεγγάρια) και άρχισαν να λένε ότι η γη έχει σταματήσει να γυρίζει και παρέμεινε σκοτεινή.
Ωραία τι θα έπρεπε να κάνουμε ώστε να μην μείνει ακίνητη;
Να συνεχίσουμε με την ίδια σειρά φεγγάρι, ήλιος, φεγγάρι, ήλιος...................
Δηλαδή παιδιά η διαδοχή ημέρας και νύκτας σας θυμίζει κάτι άλλο;
Ναι είναι όπως και οι εποχές. Κι αυτές γυρίζουν γύρω γύρω.
1/2/2017
Βέβαια δεν θα μπορούσαμε να μην μελετήσουμε το χρόνο μέσα από την εικαστική αποτύπωση ενός πολύ γνωστού Έλληνα ζωγράφου του Γιάννη Τσαρούχη


Παρουσιάζοντας στα παιδιά τον πίνακα αυτόν άρχισαν πρώτα να λένε τι βλέπουν
Πανιά άσπρα πάνω στο τραπέζι
Καρπούζι, πεπόνι ένα καλάθι με φρούτα, βατόμουρα, πορτοκάλια
Ένα βάζο στην αρχή του πίνακα και ένα βάζο στο τέλος του πίνακα. Μέσα έχουν λουλούδια.
Υπάρχουν 4 άνθρωποι.
Βλέπω 2 γυναίκες και 2 άντρες. Οι γυναίκες είναι έγκυες και το κατάλαβα από τη φουσκωμένη κοιλιά.
Βλέπω 2 γυναίκες μαζί με τους άντρες τους. Είναι οι άντρες τους γιατί στέκονται δίπλα - δίπλα.
Βλέπω έναν καναπέ
Ο ένας άντρας είναι γυμνός και φορά μόνο παντελόνι άσπρο και έχει μια ζώνη.
Ο άλλος άντρας φορά παλτό.
Ο γυμνός άντρας κρατά ένα μαχαίρι. όχι πετιέται ένα παιδί δεν είναι μαχαίρι είναι δρεπάνι. Με το δρεπάνι χορεύουν αλλά κόβουν και χόρτα.
Υπάρχουν 2 λουλουδένια στεφάνια. Το ένα πάνω από τη γυναίκα και το άλλο το φορά ο άντρας.
Η μία γυναίκα κρατά ένα λουλούδι.
Είναι νύχτα γι αυτό είναι μαύρο το πίσω μέρος
Εκεί στο μαύρο βλέπω κάτι γκριζοπράσινο. Είναι σύννεφο συμπληρώνει ένα άλλο παιδί.
Η μία γυναίκα φοράει ένα μαντήλι στο κεφάλι.
Πολύ μου αρέσουν οι ιδέες σας. Αν τώρα σας ρωτούσα ποιους έχει ζωγραφίσει ο ζωγράφος τι θα μου λέγατε;
Σίγουρα έχει ζωγραφίσει θεούς και θεές γύρω από ένα τραπέζι με φαγητά.
Για να δώσουμε λίγο περισσότερη προσοχή στα φαγητά που υπάρχουν στο τραπέζι.
Ένα παιδάκι με το που τελειώνω τη φράση μου μένει έκπληκτο με ανοικτό το στόμα και λέει:είναι οι 4 εποχές.
Η πρώτη η γυναίκα είναι η άνοιξη γιατί κρατά ένα λουλούδι και έχει και ένα λουλουδένιο στεφάνι πάνω από το κεφάλι της.
Ο άντρας που είναι γυμνός είναι το καλοκαίρι γιατί κάνει πολύ ζέστη.
Η γυναίκα που φορά το μαντήλι είναι το φθινόπωρο και γι αυτό φορά το φουστάνι με τα μανίκια.
Και ο άντρας με το παλτό είναι ο χειμώνας και το φοράει γιατί κάνει πολύ κρύο.
Αν σας ζητούσα να δώσετε έναν τίτλο στη ζωγραφιά τι θα μπορούσατε να προτείνετε;
Εποχοπίνακας ή φρουτοπίνακας.

1η μέρα στο σχολείο μετά τις διακοπές των Χριστουγέννων και την επέλαση της Αριάδνης

Οι διακοπές των Χριστουγέννων μετά την επέλαση της Αριάδνης έφτασαν στο τέλος τους και τα σχολεία απόκτησαν και πάλι τη γνώριμή τους όψη. Πλημμύρισαν με παιδικές φωνές. Ώρα 8:30 και κανένα παιδί δεν έχει φανεί ακόμη λόγω κρύου. Η πόρτα ανοίγει  και ακούω χρόνια πολλά κυρία καλή χρονιά. Χρόνια πολλά και σε σένα και καλή χρονιά. Η μητέρα που το συνοδεύει στέκεται στην πόρτα προβληματισμένη. Μόνο η κόρη μου έχει έρθει; Μήπως να την πάρω πίσω;

Την προτρέπω να φύγει εξηγώντας της πως και κανένα παιδάκι να μην έρθει δεν θα είναι μόνη της γιατί θα πάμε στο άλλο τμήμα όπου υπάρχουν ήδη 5 παιδάκια. Αποχαιρετά το παιδί της και αποχωρεί.

Αρχίζω να ξεστολίζω την αίθουσα Κυρία θα μπορούσα να σας βοηθήσω; Και βέβαια μπορείς να με βοηθήσεις. Το παιδί ξεκινά να βοηθά και ταυτόχρονα μου διηγείται την προσπάθεια του με τη βοήθεια της αδερφής του να φτιάξουν χιονάνθρωπο στην αυλή του σπιτιού του, το χιονοπόλεμο που έπαιξε με τον μπαμπά του το κρύο που έκανε. 

Η ώρα περνά γρήγορα και αρχίζουν να καταφθάνουν στο σχολείο και άλλα παιδιά. Ο πληθυσμός ανέβηκε στα 6. Τα αφήνω να παίξουν. Μου κάνει εντύπωση η συμπεριφορά τους. Δεν προσπαθούν να επικοινωνήσουν με τους φίλους τους. Παίζουν μόνα τους το ένα μακριά από το άλλο.Κάποια παραπονούνται ότι κρυώνουν. Στην τάξη επικρατεί απόλυτη ησυχία . Μόνο στη γωνιά της ζωγραφικής ακούγονται ψιθυριστές φωνές, από 2 παιδιά που αποφάσισαν να ζωγραφίσουν και συζητούν το θέμα της ζωγραφιά τους και τα υλικά που θα χρησιμοποιήσουν. 

9:10 π.μ η πόρτα κλείνει και εμείς μεταφερόμαστε λόγω κρύου στο άλλο τμήμα. Τα παιδιά πλησιάζουν τις γωνιές όπου απασχολούνται τα παιδιά του άλλουτμήματος και πολύ γρήγορα ο "πάγος σπάει" και αρχίζει το παιχνίδι. Η τάξη πλημμύρισε από παιδικές φωνές και ενέργεια. Αποφασίζουν να γράψουν στο μαγνητικό πίνακα με τα γράμματα. Θέλουν να γράψουν ιππότης. Χρησιμοποιούν όλη τους τη γνώση και τα κατορθώνουν. Μας δείχνουν με περηφάνια το κατόρθωμά τους και εμείς από τη μεριά μας εντυπωσιαζόμαστε γιατί ελλείψει γράμματος  Τ, τ χρησιμοποιούν κάποια μικρά ραβδάκια για να το συνθέσουν. 

Θέλουν να συμπληρώσουν και να γράψουν ο ιππότης με το άλογο. Ρωτούν κάθε φορά αν θα πρέπει να αφήσουν κάποιο κενό. (καταλαβαίνουν ότι δεν μπορούν να είναι όλα τα γράμματα κολλημένα αλλά είναι πολύ δύσκολο σε αυτή την ηλικία να ξεχωρίσουν τις λέξεις. ) Μετά από λίγο και από πολλά πήγαινε έλα γράφουν την πρόταση και μας φέρνουν να το δούμε. Είναι πολύ περήφανα γιατί έχουν κατορθώσει κάτι πολύ δύσκολο. Το νιώθουν ότι είναι δύσκολο. Εμείς από την άλλη εντυπωσιαζόμαστε για άλλη μια φορά.Αν και δυσκολευόμαστε να κατανοήσουμε ένα γράμμα. Ζητούμε από τα παιδιά να μας διαβάσουν τη λέξη. Εντυπωσιαζόμαστε ακόμη περισσότερο με  τον τρόπο που χρησιμοποίησαν τα γράμματα για να συνθέσουν αυτό που έλλειπε. Ελλείψει του γράμματος άλφα τα παιδιά χρησιμοποίησαν ένα όμικρον και ένα ύψιλον μικρό για να το συνθέσουν. 

Μετά από λίγο κάποιο  παιδί έρχεται και ρωτά τη Νηπιαγωγό του τμήματος: κυρία ισχύουν σήμερα οι κανόνες της των γωνιών; Θέλεις να μου πεις γιατί ρωτάς; Να στη γωνιά με τα τουβλάκια είναι τρία παιδάκια και θέλει να παίξει και άλλο ένα μπορεί; Η Νηπιαγωγός του επιτρέπει και φεύγει ικανοποιημένο. Παρακολουθούμε από μακριά. Πλησιάζει τα παιδιά στη γωνιά και λέει η κυρία είπε πως σήμερα δεν ισχύουν οι κανόνες και μπορούμε να είμαστε και πιο πολλοί σε μια γωνιά, απευθυνόμενο όμως σε ένα συγκεκριμένο παιδί. Στο πρόσωπό του διακρίνουμε απογοήτευση, αλλά δέχεται και τους υπόλοιπους στο παιχνίδι. Φτιάχνουν έναν δρόμο και απάνω βάζουν ξύλινα αυτοκινητάκια. Κτίζουν δεξιά και αριστερά σπίτια, τοποθετούν δέντρα .......Ξαφνικά η δημιουργικότητα διακόπτεται. 

Δεν μπορείς να βάλεις το αυτοκινητάκι σου στο δρόμο επάνω γιατί θα πέσουν όλα τα άλλα. 

Εγώ θέλω να το βάλω. 

Συνεχίζεται ένας διάλογος έντονος με τα παιδιά οι φωνές έχουν υψωθεί αρκετά και δημιουργούν αναστάτωση στην τάξη. Καταφεύγουν λοιπόν στην κυρία λέγοντας του εξηγούμε ότι δεν μπορεί να το βάλει στο δρόμο γιατί δεν στέκεται αλλά πέφτει και θα ρίξει και όλα τα υπόλοιπα αλλά δεν καταλαβαίνει και επιμένει.

Πλησιάζω και προσπαθώ κι εγώ να καταλάβω την άρνησή τους αφού με μια πρώτη ματιά μου φαίνεται ακριβώς ίδιο με τα υπόλοιπα. 

Κοίτα κυρία είναι διαφορετικό από τα άλλα. Παίρνει ένα από την κατασκευή και το στήνει στο τραπέζι αυτό στέκεται. Βάλε το άλλο δίπλα του λέει στο φίλο του.Πραγματικά μόλις το ακούμπησε έπεσε.Το παιδί ξαναπροσπαθεί αλλά το αποτέλεσμα το ίδιο.

Γιατί λέτε να συμβαίνει αυτό;

Τα παιδιά παρατηρούν. Κυρία το ένα είναι πιο χοντρό από το άλλο και για αυτό δε στηρίζεται καλά.

Συνέχεια θα πέφτει δεν έχει καλά πόδια. 

Τώρα που οι φίλοι σου σου εξήγησαν γιατί δε στέκεται τι λες να κάνεις; ( Το συγκεκριμένο όμως παιδί ένιωθε ότι έχανε το φίλο του από τους "εισβολείς" της άλλης τάξης αφού ο φίλος του προτίμησε να παίξει με ένα παιδί από το άλλο τμήμα)

Εντάξει θα το αφήσω έξω από ένα σπίτι για να μην χαλάσω την κατασκευή.

Η ηρεμία επανήλθε και όλα κύλησαν ήρεμα. 

Μία μέρα γεμάτη παιχνίδι έφτασε στο τέλος της με τις Νηπιαγωγούς να νιώθουν περήφανες για τα παιδιά τους που μέσα στο μικρόκοσμο της κοινωνίας του Νηπιαγωγείου οι "μικροί ενήλικες" με ωριμότητα και σκέψη μπορούσαν μόνοι τους να διαχειριστούν όλα τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν στη διάρκεια παραμονής τους στο σχολείο.